Uluslararası Frontinus Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. Hans Mehlhorn, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’a yazdığı mektupta,İzmir’in Bergama ilçesinde inşa edilen Yortanlı Barajı’nın su toplamaya başlamasıyla, Roma döneminden kalan en iyi korunmuş termal tedavi merkezi olma özelliği taşıyan 1800 yıllık Allianoi Antik Kenti’nin sular altında kalacağını ifade ederek, yardım istedi.
Almanya’nın Bonn kentinde 34 yıl önce kurulan ve kurulduğu günden bu yana su temini, hamamlar, kanalizasyon, enerji ve boru hattı teknolojisi tarihi konularında bilimsel araştırmalarda bulunan Uluslararası Frontinus Cemiyeti’nin Başkanı olan Prof. Dr. Mehlhorn, tarihi Allianoi Antik Kenti ile ilgili ”açık mektup” kaleme aldı.
Prof. Dr. Mehlhorn, mektubunda, Başbakan Erdoğan ve Bakan Günay’a hitaben ”Bu emsalsiz kültür anıtının kurtarılması için son anda inisiyatifinizi kullanmanızı rica ediyoruz. Söz konusu baraj devreye sokulmadığı takdirde dünyaya, ülkenizin muhteşem tarihine de ışık tutan, Roma dönemine ait çok önemli bir tarihi eseri armağan etmiş olacaksınız” dedi.
Cemiyetin, su tedariki ve boru hattı teknolojisi olmak üzere teknoloji tarihine katkıda bulunmayı kendine görev edindiğini bildiren Mehlhorn, M.S. 1. yüzyılda Roma İmparatorluğunda tanınan en yüksek hidrolik mühendisi olan Sextus Julius Frontinus’u örnek aldıklarını ifade etti.
Türkiye’de gerçekleştirilen 11. Uluslararası Cura Aquarum Sempozyumu’nun organizasyonuna katkıda bulunduklarını kaydeden Mehlhorn, ”Bu 8 günlük sempozyum süresi içinde üyelerimizin birçoğu ile Allianoi’yi de ziyaret etme fırsatı bulduk. Bu muhteşem tesisin boyutu, kalitesi ve günümüze kadar ulaşmış hali karşısında adeta büyülendik” ifadelerini kullandı.
Mehlhorn, ”Bu olağanüstü, dünya çapında başka emsali olmayan, Roma dönemi kaplıca ve hamam kültürüne tanıklık eden bu eserin” korunmasıyla ilgili endişe duyduklarını belirttiği mektubunda şunları da kaydetti:
”Yortanlı Barajı’nın su toplamaya başlamasıyla bu kültür anıtı yok olup bir daha gün ışığına çıkmayacaktır. Bununla birlikte, Türkiye, yakın bir zamanda Bergama ve Allianoi’ye çok daha fazla turist kazandıracak kültürel ve turistik bir çekim alanından da yoksun bırakılmış olacaktır. İşte bu nedenle sayın Başbakanım, Frontinus Cemiyeti olarak sizden, bu emsalsiz kültür anıtının kurtarılması için son anda inisiyatifinizi kullanmanızı rica ediyoruz. Söz konusu baraj devreye sokulmadığı takdirde, dünyaya, ülkenizin muhteşem tarihine de ışık tutan, Roma dönemine ait çok önemli bir tarihi eseri armağan etmiş olacaksınız.”
KAZI BAŞKANI YARAŞ’IN AÇIKLAMASI
Bu arada, Allianoi Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmalarının başkanı ve Trakya Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Yaraş, antik kentin sular altında kalmaması için yurt içi ve yurt dışından desteklerin devam ettiğini bildirdi.
Prof. Dr. Hans Mehlhorn’un, Başbakan ve Kültür ve Turizm Bakanı’na açık mektubuna destek verdiğini ifade eden Yaraş, şöyle konuştu:
”İhalelerle oldu bittiye getirilen ve hiçbir bilimsel ve hukuksal dayanağı olmayan Allanoi’yi katletme projesine, bugüne kadar imza atanlar, göz yumanlar, sessiz kalanların sadece tarih önünde vicdanları ile baş başa kalmayacaklarını da bilmeleri gerekir. Dünya döndükçe Allianoi konusu her zaman önlerine gelecek. Dün Zeus Sunağını, ‘gavur eseri’ diye veren insanlar, bugün bunun ne kadar ahmakça bir iş olduğunu görüyor ve eleştiriyorsa, yarın da bu kararlara imza atanları, göz yumanları çocuklarımız, tarih layık oldukları yerlere koyacak. Ve bugün bu mektupları yazanlardan, on yıldır Allianoi’nin geri dönüşü olmayacak şekilde katledilmesinin yanlış olduğunu gören, haykıran Allianoi Girişim Grubu’ndan özür borçları olacak.”
Yaraş, Prof. Dr. Mehlhorn’un mektubunun, Başbakanlık ile Kültür ve Turizm Bakanlığına ulaştırıldığını sözlerine ekledi.
ALLİANOİ
Antik yazarlardan Aristides’in ”Hieroi Logoi” isimli eserinde de anılan, Roma döneminden kalan en iyi korunmuş termal tedavi merkezi olma özelliği taşıyan 1800 yıllık Allianoi Antik Kenti, İzmir’in Bergama ilçesinin 18 kilometre kuzeydoğusunda ve Paşa Ilıcası olarak anılan merkezde yer alıyor.
1998’den bu yana kazı çalışmaları yapılan antik kentin MÖ 2. yüzyılda kurulduğu, bölgede, MS 2. yüzyıldaki Hadrian Dönemi’nde büyük bir bayındırlık hareketi yaşandığına dair tespitler bulunuyor. Doğu Roma döneminde kısmen yerleşime sahne olan antik kent, Anadolu mozaiğinin en güzel parçalarından biri olarak değerlendiriliyor.
Allianoi, Türkiye’de sağlam kalmış, halen kullanılabilecek sıcak suyu olan, dünyanın doğa tarafından en iyi korunmuş sağlık yurtlarından biri olarak tanımlanıyor.
Uzmanlar, kentin, halen sıcaklığı 45-47 derece olan termal suyu, sağlık ve kültür turizmine hizmet edebilecek olanaklarıyla ekonomiye büyük katkıda bulunacak zenginlikte olduğunu belirtiyor.
