Artvin İl Koordinasyon Kurulu 4.dönem toplantısının en önemli gündem maddesi 30 Mart 2012 yetiştirilmeye çalışılan Deriner Barajı ve HES inşaatıydı.
Vali Kalkan’ın, toplantıda yaptığı konuşmada 2011 yılı için kente tahsis edilen 741 milyon liralık ödeneğin oransal dağılımını “Yüzde 81,2’sinin baraj ve HES yapım işlerine, yüzde 5,7’sinin il ve devlet karayolları yapımına, yüzde 3,2’sinin yüksekokul ve yükseköğretim alanına, yüzde 1,8’inin çeşitli kamu binalarının yapımına, yüzde 1,4’ünün sağlık hizmetleri alanına ve yüzde 0,7’sinin eğitim hizmetleri alanına ayrılmış olduğunu” belirtirken, DSİ 26. Bölge Müdürü Muammer Keleş ise en büyük işlerinin yapımı devam eden Deriner Barajı ve HES inşaatı olduğu belirterek, şunları kaydetti:
“Baraj inşaatı 30 Mart 2012 tarihinde bitecek. Şu anda parasal gerçekleşmemiz yüzde 92, fiziki gerçekleşme ise yüzde 96’dır. Bir kredi sorunumuz vardı. Bu sorunu çözdük. Parasal gerçekleşmemiz de artacak. Baraj gövdesine toplam 3 milyon 375 bin metreküplük beton dökeceğiz. Bugüne kadar 3 milyon 360 bin metreküpünü döktük. Santralimizdeki 4 ünitenin montajı bitti, çalışmalarımız hızla devam ediyor. 2 ünitenin kuru testleri devam ediyor. Şalt sahasına trafoları yerleştirdik. Herhangi bir sorunumuz yok.”
670 MW’lık Kurulu güce sahip ve yılda 2.1 milyar kilovatsaat elektrik üretmesi planlanan, “mühendislik harikası” olarak nitelendirilen Deriner barajı gerçekte finansal ve çevresel etkileri açısından son yıllarda yapılan projelerin arasında en başarısızı olarak nitelenmekte.
Çoruh nehri üzerinde inşa olunan Deriner barajının inşaatına 1993 yılında başlanıyor, ilk keşif bedeli 840 milyon dolar olarak belirleniyor ve 2005 yılında bitirilmesi hedefleniyor.
30 Mart 2012’de bitirmek için çift vardiya çalışılan projede finansal açıdan gelinen nokta, Türkiye’nin en büyük barajı olan 4 milyar dolarlık Atatürk barajına yaklaşmış durumda. Projenin başlangıcından beri öngörülen maliyetler her yıl artmış. Baraja 2005 yılına kadar 1 milyar 721 bin 566 TL harcanmış. 2005 yılında DTP’nin dokuzuncu 5 yıllık kalkınma planları içinde bitiş tarihi 2009 uzatılmış ve proje tutarının da 2 milyar 600 milyon dolara çıkarılmış.
Sayıştay Başkanlığının düzenlediği ‘Deriner Barajı ve Hidroelektrik Santralı (HES) Projesi, Taslak Rapor, Temmuz 2009′başlıklı rapora göre: barajın yapımı beş yıl gecikmiş olup bu gecikmenin ödenen faizler vb nedenlerle yıllık maliyeti 200 milyon doları bulduğu ve rapora göre, yapılan çeşitli usulsüzlükler ve yanlış yatırımlar nedeni ile 2009 yılı fiyatları ile 461.3 milyon TL kaynak israfına yol açıldığı tespit edilmiş.
Deriner Barajı tamamladığında şu andaki DSİ rakamlarına göre kilovatsaat başına yapım maliyeti 4000 doları geçecek, yani DSİ’nin ortalama yapım maliyeti olan 1500 doların yaklaşık üç katını bulacak. Dünyada kabul edilen yapım maliyetleri ise (2003 Invesment Outlook-IEA) 1900-2600 USD/kW civarında.
Baraj sosyal yapıda ve doğal çevreye vereceği zararlar açısından da çok sorunlu. Bölgede birçok köy çok az paralar karşılığı kamulaştırılmış.
