Yemen’de Şii Husi milislerinin 2015 yılında başkent Sana ile birlikte bazı bölgeleri kontrol altına alması üzerine Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu askeri müdahalede bulunmuştu. İki yıldır devam eden iç savaşta çoğu sivil 10 bine yakın insan yaşamını yitirdi. 5 Kasım tarihinde Yemen’den Suudi Arabistan’a fırlatılan balistik füze nedeniyle ise Suudi Arabistan Yemen’e ağır bir ambargo uygulamaya başlamıştı.
İç savaştan önce 28 milyon insanın yaşadığı Yemen’de gıda ihtiyacının büyük bölümü zaten ithal edilir durumdaydı (tahıl ihtiyacının %90’ı, pirinç ihtiyacının tamamı vb.). BM yetkililerine göre gıda desteğine ihtiyaç duyan 19 milyon insanın bulunduğu ülkede yardıma ihtiyacı olanların %71’i Husi kontrolündeki bölgelerde bulunuyor (haritadaki yeşil alan). Suudi Arabistan, İran’ın silah verdiğini söylediği Husiler’in kontrolü altındaki bölgelere 5 Kasım’dan beri çok ağır bir ambargo uyguluyor. Özellikle gıda ticareti yapılan Hodeidah limanına hiçbir geminin yanaşamaması krizi derinleştiriyor.
Suudilerin ambargosu Yemen’e petrol satışını da içeriyor. Ülkede halihazırda şebeke suyuna erişimi olmayan 16 milyon insan bulunurken, şebeke suyuna ulaşamayanlar için kuyulardan su çekilmesi hayati öneme sahip. Bunun için de petrolle çalışan motorlar kullanılıyor. Petrol stoğunun bitmesi ülkede susuzluğa ve salgın hastalıklara yol açabilir.
Yemen’de zaten aylardır susuzluk kaynaklı kolera salgını yaşanıyordu. Nisan ayından bu yana 950 bin kolera vakası kaydedilmişti. Bu yıl içinde Yemen’de sadece kolera nedeniyle 2 bin 100 kişi yaşamını yitirdi. Petrol ambargosu sonucu kuyular da kullanılamaz olunca kolera saldırganın hızla yayılmasından endişe ediliyor.
El Cezire’ye konuşan bir Yemenli fiyatların yükselmeye devam ettiğini ve ailelerin çocukları için temiz su almakla ekmek almak arasında seçim yapmak zorunda kaldıklarını anlattı.
Suudi Arabistan uluslararası kuruluşlardan gelen uyarılar nedeniyle geçtiğimiz günlerde ambargoyu hafiflettiğini söyledi. Özellikle insani yardım malzemelerin ulaştırılmasına izin vermeye başladığını duyurdu. Ancak hafifletilen ambargo dahi 5 Kasım öncesinden çok daha sıkı bir denetimi içeriyor. Amnesty Yemen araştırmacısı Rasha Mohamed’ın açıklamasına göre Yemen’in açlıkla mücadele için ayda 350 bin ton gıda ithal etmesi gerekirken insani yardım için ithal edilmekte olan miktar ayda 75 bin ton.
