Büyük Menderes’te ekolojik felaket

Denizli’nin Sarayköy ilçesinden geçen Büyük Menderes’te su kirliliği nedeniyle toplu balık ölümleri yaşandı. Nehir suyu ile arazilerini suladıklarını ifade eden mahalle sakinleri kirlilikten büyük ölçüde etkileniyor. Büyük Menderes nehri daha önce de kirlilikle gündeme gelmişti.

Ege Bölgesinin en büyük nehri olan Büyük Menderes kirlilikle boğuşuyor. Nehrin Sarayköy sınırları içinde kalan bölümünde kirlilik nedeniyle toplu balık ölümleri görüldü. Çevrede yaşayan vatandaşlar kirliliğin fabrikalardan nehre salınan atıklar nedeniyle oluştuğunu iddia ediyor ve yetkililiklerin bir an önce duruma müdahale etmesini istiyor.

Medyaya yansıyan haberlere göre Karakıran Mahallesi bölgesinde su siyah bir tabakayla kaplanmış durumda. Mahalle sakinleri bu kirli suyun sadece bölge halkını değil herkesi zehirlediğine vurgu yaparak, “biz tarlalarımızı buradan suluyoruz. Tarlalarda yetişen ürünlerde pazarlarda satılarak vatandaşlara ulaşıyor. Bu su herkesi zehirliyor. Yetkililerin bir an önce önlem almasını istiyoruz.” İfadelerini kullanıyor.

Büyük Menderes Nehri’yle ilgili geçen yıl da kirlilik nedeniyle basına haberler yansımıştı. Ege havzasının en önemli su varlıklarından biri olan Büyük Menderes, üzerine yapılan barajlar nedeniyle yaz aylarında kuruma noktasına gelirken, kirlilik nedeniyle de suları 4. Sınıf su kalitesine düştü. 548 kilometre uzunluğunda olan Menderes Nehri Türkiye’nin en uzun 8. nehri. Nehrin doğduğu yere yakın olan Denizli ve Uşak bölgelerinde nehir sularına deri ve tekstil atıkları, Aydın bölgesinde ise sanayi, maden ve kentsel atıklar boşaltılıyor. Bu nedenle nehirdeki su kalitesi düştüğü için, Büyük Menderes Nehri ile sulanan tarım ürünleri de sağlıklı ürün niteliğini kaybediyor. Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda bu tür sağlıksız tarım ürünlerinin genetik yapıda bozulmalar yarattığı ve kansere neden olabildiği belirtilmişti.

Bu kadar büyük bir kirlilik yaşayan Büyük Menderes nehrini kurtarmak için öncelikle kamu yetkililerin ve belediyelerin önlem alması gerekli. Maden ocakları atıkları ve kanalizasyon deşarjına hemen son verilmeli ve onarıcı politikalarla nehrin eski ekolojik yapısına dönmesinin yolu açılmalı. Küresel iklim değişikliğinin de etkisiyle Büyük Menderes nehrinin azalan suları hepten kurursa, iç ege bölgesinde çölleşme yaşanabilecek, bu da büyük bir felakete sebep olacaktır.