Melen Çayı’ndan su çekilmesi ve İstanbul’un su ihtiyacının bu şekilde giderilmesi özellikle dönemin dönemki Orman ve Su İşleri Bakanı bakanı Veysel Eroğlu tarafından uzun vadeli bir çözüm olarak sunulmuş, sivil toplum örgütlerinin havzalar arası su taşınmasına dönük itirazları görmezden gelinmişti. Son gelen haberler Melen Barajı projesinin hiç de arzu edilen gibi gitmediğini gösteriyor. Baraj inşaatına 4,5 yıl önce başlandı ve bugüne dek baraj yapımı için 1 buçuk milyar TL harcandı. Ancak zeminin yumuşak olması ve su sızdırması nedeniyle baraj inşaatı hâlâ tamamlanmadı. Baraj gövdesinde oluşan çatlakların su tutmayı engellediği ifade ediliyor.
Melen Barajı projesi ilk olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildiği 1994 yılında İSKİ İstanbul Master Planı ile ortaya çıktı. 2014 yılında barajın temel atma töreni yapılırken, inşaat süresinin iki yıl alacağı belirtiliyordu. Hatta o dönemki Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu barajın “7 Aralık 2016 tarihinde saat 14.59’da biteceği” sözünü bile vermişti.
Cumhuriyet gazetesinden Çiğdem Toker yakın zamanda baraj inşaatıyla ilgili teknik bilgiye sahip uzmanlarla görüştü ve baraj inşaatının uzamasıyla ilgili köşesinde şu ifadelere yer verdi:
“- Barajın gövde inşaatı tamamlanmış görünüyor. Bu, su tutabilecek duruma ulaştığı anlamına gelir. Ama bu haliyle su tutmasının önünde engeller var.
– Baraj gövdesinin sağlam kaya zeminine oturtulmadığı, zeminde farklı oturmaların oluşup ve gövdede çatlamalar meydana gelince zemin deneyleri yaptırıldı. İki ayrı müşavir şirketin hazırladığı çalışmalarla zeminin kötü olduğu saptandı, ancak bu durum siyasi sorumluluğu bulunan kişilerle yeterince paylaşılmadı. Hatta saklandı.
Silindirle sıkıştırılmış beton tipli baraj gövdelerinde asla çatlak bulunmaması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, “Bu kadar çatlak bulunan bir baraj gövdesi arkasında su depolayamaz” diyor.
Peki, bu durumda ne olacak? İki seçeneğin olduğu. Ya bütün yapılan inşaatın yıkılacağı ki bunun artık epeyce zor olduğu. Ya da baraj gövdesi önüne yapışık bir gövde yapılacağı? Peki, bunca harcama? İşte işin bu kısmı konuyu daha da vahim hale getiriyor. Zira, yukarıda andığım AA haberinde DSİ 14. Bölge Müdürü Özpınar, bu yılın fiyatlarıyla Melen Barajı için 845 milyon TL kamulaştırmaya, 647 milyon TL de inşaata harcandığını açıklamıştı.”
Yani kamulaştırma bedeliyle birlikte 1 buçuk milyar TL harcanan projede henüz ilerleme sağlanamamış bulunuyor.
BirGün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre ise, Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından projesi çizilen ve Melen Çayı üzerinde yükselen baraj tamamlanabilir ise, İstanbul’un yıllık ihtiyacının yüzde 75’ine denk gelen 1 milyar 77 milyon metreküp su temin edileceği varsayılıyor. Açılışı dört kez ertelenen baraj projesi İstanbul’a 170 kilometre uzaklıkta bulunan Düzce Ovası’nda buluyor. Bu bölge Kuzey Anadolu Fayı üzerinde bulunan tektonik bir ova olması nedeniyle baraj inşaatını öngörülmeyen şekilde zora soktu. Hâlihazırda yaşanan zemindeki çatlaklar sorununu çözmek için zemin iyileştirme çalışmaları yapılması gerekiyor. Şu an beklemede tutulan barajın iyileştirme çalışmaları için en az 500 milyon TL ek bir maliyet çıkacağı belirtiliyor.
