Kaynak: Gıda hattı, 23 Mart 2016
Kanada’da bulunan Waterloo Üniversitesinde gerçekleştirilen çalışmaya göre içme sularında karşılaşılan tehlikeli seviyedeki nitrat on yıllarca temizlenmeden kalarak mavi bebek sendromu gibi birçok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Çiftçilerin tarım arazilerine uyguladığı azotlu gübreler 80 yıldan daha fazla süredir dünya genelinde nehirleri, gölleri ve içme suyu kaynaklarını kirletmekte. Environmental Research Letters dergisinde yayınlanan araştırma, ABD’de birçok göl ve nehirde yüksek seviyelerde nitrat bulunduğunu ortaya çıkarmıştır.
Araştırmacılara göre bu durumun farkına varılması ile azotlu gübre kullanımına tamamen son verilse dahi bu kimyasallar göllerde ve nehirlerde onlarca yıl daha yüksek kalmaya devam edecek. Bunun sebebinin ise azotun toprakta birikmesi sonucunda yer altı ve yer üstü su kaynaklarını devamlı olarak kirletmesi gösteriliyor.
Nitrat birikimi tehlikeli
Gübre olarak kullanılan azotun büyük bir kısmının toprakta kaldığını belirten araştırmacılar, azotun toprakta birikmesinin çok uzun yıllar boyunca suların kirlenmesine yol açacağını açıkladılar. ABD’nin Mississippi Nehri Deltasında gerçekleştirilen çalışmanın sonuçları, büyük miktarda azot kalıntıları olduğunun ilk doğrudan kanıtı olma özelliği taşıyor.
Çalışma ayrıca, ABD’de içme suyu kaynakları azot ile yasal limitin iki katından daha fazla seviyelerde kirletildiği için içme suyu arıtma tesislerinin çektiği zorluklara ve verdikleri yasal mücadelelere dikkat çekiyor.
Çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar nehir deltası boyunca iki binden daha fazla toprak örneği toplamış. Birçok noktada nitrat birikiminin toprağın 25 ila 100 cm derinliği arasında bulunması ise sorunun sadece gübre kullanımından değil, son 80 yıl boyunca ekimi gittikçe artan soya fasulyesi ekiminden ve toprağın sürülme tekniğindeki değişimlerden de kaynaklandığına işaret ediyor.
En az 30 yıl sürecek
Sonuçlar toprakta biriken nitratın gübre kullanımına bu gün son verilse dahi en az 30 yıl daha su kaynaklarına sızmaya devam edeceğine işaret ediyor. Kullanımı oldukça popüler olan ve hasat miktarını büyük ölçüde arttıran azotlu gübrelere son verilmesi ise maalesef pek de olası gözükmüyor.
Konu hakkında acil önlemler alınması gerektiğini belirten araştırmacılar Meksika Körfezi’ndeki devasa boyuttaki ölü bölgeyi örnek göstererek gübre ve ilaç kullanımında çiftçileri ve hükümetleri çok daha bilinçli olmaya davet ediyorlar.
