Kesme Boğazı’nda yapımı planlanan HES’e tepkiler büyüyor

beydağı HESKaynak: focushaber, 24 Temmuz 2013

Antalya’nın Kemer İlçesi’nde, Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yer alan Kesme Boğazı’nda yapımı planlanan HES projesine ilişkin teknik çalışmaların başlatılması, bölge halkının ve turizmcilerin tepkisine neden oldu.
Antalya İli Kemer İlçesi Ağva Çayı üzerinde Ege Yenilenebilir Enerji firması tarafından yapılması planlanan Kesme Regülatörü ve HES projesi ile ilgili olarak dosya, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na 30 Mayıs’ta sunuldu. Kemer orkidesi ve safranı gibi nadir bulunan 32’si endemik, 111 bitki türünün barındığı bölgeye planlanan HES’le ilgili başvuruyu kabul eden bakanlık, teknik olarak proje çalışmalarını başlattı. Halkın Katılımı Toplantısı’nın bugün Kemer’de yapılmasına karar veren bakanlığın, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının katılımı ile oluşturulacak komisyonun hazırlayacağı Çevre Etkileşim Değerlendirme (ÇED) raporunu onaylamasının ardından HES yapımına başlanabilecek.1102 metre iletim yapılarından oluşan kesme regülatörü ve HES projesinin görüşmeye açılmasının bile kabul edilemez olduğunu belirten çevreciler, bakanlığın kararına tepki gösterdi.

Bakanlığın ‘Halkın Katılım Toplantısı’nın yapılmasına karar vermesinin bile HES’le ilgili ipucu verdiğini belirten Kemerli avukat Umut Güneş, “Teknik olarak proje çalışmalarının başlatılması, fiili olarak onay verilmesi anlamına geliyor. Hukuki zorunluluk olduğu için bugün halkın görüşü formaliteden alınacak. Ardından da ÇED raporunun onaylanmasıyla bölgede çalışmalar başlayacak. Bakanlık başvuru dosyası geldiğinde, bölgenin önemini dikkate alıp projeyi reddedebilirdi. Bunu yapmayıp teknik startı verdi diye konuştu. Bugüne kadar 35 bin ÇED başvurusunun görüşüldüğünü belirten Avukat Güneş, Bunlardan sadece 75’i uygun görülmemiş. Yani oran binde 1’lerde. Bu reddedilen dosyaların çoğunluğu da mahkeme kararları nedeniyle” dedi.

BAŞKAN AKAYDIN’DAN DESTEK
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Akaydın, Kemer Kesme Boğazı’na kurulmak istenen HES Projesi’ne tepki gösteren Avukat Umut Güneş ve çevrecilere tam destek verdi. Avukat Güneş ile bir grup Kemerli vatandaş Akaydın’ı makamında ziyaret etti. Umut Güneş ve Kemer halkına mücadelelerinde tam destek veren Başkan Akaydın, HES projelerinin doğru yerlere yapılması gerektiğini belirterek, rant için doğanın katledilmesine tepki gösterdi. Kemer’in doğası ve çevresiyle bir turizm merkezi olduğunu vurgulayan Akaydın, “Çok yanlış bir proje. Kemer halkının konuya gerekli duyarlılığı göstereceğine inanıyorum. Mücadelenizi sonuna kadar destekliyorum” dedi.

TURİZMCİLERDEN DE TEPKİ
Kemer Turizmci ve İş Adamları Derneği (KEMİAD) Başkanı Ali Nail Kılıç ise turizm bölgesi Kemer’de ilçenin tek su kaynağı olan havzada HES yapılmasına karşı olduklarını yazılı açıklamayla bildirdi. Kemer ve beldelerinin alternatifsiz tek su kaynağına HES yapma düşüncesi bile büyük bir talihsizliktir diyen Kılıç, şunları kaydetti:

Havza, Kemer ve beldelerinin tamamına içme ve kullanma suyu sağlamaktadır. Böylesine hayati bir noktada bu tür faaliyetlere izin vermek, hiç kimsenin cesaret edemeyeceği kadar vahimdir. HES yapılması düşünülen kanyon turistik bakımdan da eşi benzeri olmayan özelliklere sahiptir. Ayrıca HES?in kanyonda meydana getireceği eko sistem ve biyolojik yaşamla ilgili yaratacağı zararların ifadesi bile mümkün değildir. Çevresel Etki Değerlendirmesi böylesine olumsuz ve sakıncalarla dolu bir projenin bırakın gerçekleşmesini tartışılması bile büyük bir talihsizliktir.

TARIM ALANLARINI BESLİYOR
Kesme Boğazı Ağva Deresi’nde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ÇED Başvuru Dosyası’nı kabul etmesi akademisyen ve çevre örgütlerinden de büyük tepki topladı. Akdeniz’e dökülen nehirler üzerine bilimsel çalışmaları bulunan İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Doğan Kantarcı, Akdeniz’e inen bütün sular üzerinde hiçbir şekilde HES yapılmaması gerektiğini söyledi.Prof. Dr. Kantarcı, “Bu sular yukarıdan kar sularını getirerek aşağıda tarım alanlarını besliyor. O tarım alanlarında bizim çiftçimiz muazzam bir üretimle Türkiye’yi besliyor. Bu su alınıp 3-5 kişinin menfaatine verilemez, kamu malıdır” diye konuştu.

‘BU İŞİN PİŞMANLIĞI YOK’
Bölgede turizm çeşitliliğine ilişkin çalışmalar yürüten Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi’nden Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, bir milli parkın enerji için kullanılmasının son derece yanlış olduğunu savundu. Burada yerli ve yabancı bilim adamlarının görüşü alınmadan böyle bir projeye başlanılmasının doğru olmayacağını belirten Prof. Dr. Neyişçi, şunları söyledi:

“Zaten büyük ölçüde de buna uygun rapor alınamayacak ve böyle bir şey olmadan yapmaya kalkarlarsa bilim adamı olarak benim şiddetle karşı çıkacağım bir şey. Böyle bir kararda bugüne kadar hiç alınmadı ve ben kafadan karşıyım bu projeye. Oranın bir turizm değeri de var. Enerjiyi başka yerlerden sağlama imkanı var ama o Beydağları’nı başka bir yerde bulma şansımız yok. Bu işin pişmanlığı da yoktur. Oraya suyu biriktirdiğinizde bitmiştir ve geri getirme imkanınız yoktur. Eski haline getirmek mümkün değildir.”

KÜÇÜK KIYAMET BENZETMESİ
Beydağları’nın Türkiye’nin en önemli bitki çeşitliliğine sahip alanlarından olduğuna dikkati çeken Doğa Derneği Antalya Temsilcisi Çağlar İnce, şunları kaydetti:
“Burada bir HES yapılması dünyada sadece burada yaşayan canlıların yeryüzünden silinmesine sebep olacak bir projedir. Bir canlının yeryüzünden silinmesi, bu bir kıyamet değil midir Bunun adı küçük kıyamettir. Bu projeyle Kesmeboğazı’nda 32 endemik tür de tehlikeye girdi. Şuanda ülkenin her yerinde yüzlerce HES yapılıyor. Bunlar yapılırken yamaçlardaki ağaçları, bitkileri yok ederek girdiler. Suyu hapsetmeleriyle tüm ekosistemi çökertmiş oluyorlar. Antalya ve deniz bölgesinde kayaç yapısı olduğundan yapılan çalışmanın çok fizibl olduğunu düşünmüyoruz.”

‘HES YERİNE AMPUL SÖNDÜRÜN’
Türkiye’de enerji israfının çok yüksek olduğuna işaret eden Antalya Doğa ve Sanat Topluluğu Temsilcisi Cemal Ertugay, HES’lerin kısa vadede getirdiklerinin yanısıra doğal yapıya verdikleri zararın geri dönüştürülemez olduğunu söyledi. Doğada geri dönülemeyecek zararlar yerine herkesin bir ampul söndürerek israfı önleme yoluna giderek bile HES’lerden çok çok daha yararlı olabileceğini belirten Ertugay, “O doğal yapıda kaybedilen değerler için kesinlikle değmeyecek bir şey olur. Yapılmasını doğru bulmuyoruz” diye konuştu.

ORMANCILARIN RAPORU OLUMSUZ
Kesme Boğazı’ndaki HES projesine ilişkin Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi’nce de hazırlanan raporda HES projesinin uygun olmadığı görüşüne varıldı. Şube Başkanı Akın Mızrak, “Biz orada biyoçeşitliliği mahvedecek bir çalışmaya karşıyız. Dernek olarak bir rapor hazırladık ve endemik bitkilerin zarar göreceği ortaya konuldu. Antalya özelinde önemli bitkilerin olduğu bir alan” dedi.