Kaynak: Milliyet, Gökhan Karataş, 26 Mart 2014
İstanbul’un su ihtiyacı nedeniyle inşaatına başlanan Melen Barajı, Melen Nehri’nin kıyısında yaşayan binlerce kişiyi yerinden ediyor. Evlerini boşaltmaları için tebligat alan köylüler dertli: “Ayrılmak istemiyoruz”.
Yaklaşık 17 milyon nüfusa sahip İstanbul’un su ihtiyacı her geçen gün artarken, şehirdeki 10 baraj da yetersiz kalıyor. Düzce ve Sakarya illerini ayıran Melen Nehri’nden boru hattıyla İstanbul’a ulaştırılan suyun ardından şimdi de Melen Barajı inşaatına başlandı. Temelleri atılan baraj, 60 yıldır nehir çevresinde yaşayanları başka yerlere taşınmak zorunda bıraktı. Barajın su toplama havzasının içinde yer aldığı için sular altında kalacak olan yerleşim yerlerinde yaşayanlara evlerini terk etmeleri için tebligatlar gönderildi.
Yazılar evlere ulaştı
Baraj için toplam 7 bin kişinin Sakarya’nın Kocaali ilçesine bağlı Ortaköy Beldesi, Köyyeri, Karalar ve Beyler köylerinde taşınma telaşı var. Çoğunluğu fındık bahçelerinden elde ettiği gelirle geçinen bölge halkı, yaşam tarzlarını da değiştirmek zorunda kalacak. Şimdiye kadar tamamen toprağa bağımlı bir yaşam süren vatandaşlar, apartman dairelerinde ve şehirlerde yaşamaya alışacak. Ortaköy’deki Cuma Mahallesi ise ilk boşaltılması gereken yerleşim yeri. Mahalledeki 50 hanenin tümüne 30 günde evlerini boşaltmaları için resmi yazılar ulaşmış durumda.
‘Ayrılmak hüzün veriyor’
Tebligat yapılan ailelerden biri de Angın Ailesi. Anne Fatma Angın, 40 yıldır bulundukları yerden gitmek zorunda olmanın çok zor olduğunu belirterek, “Biz burada doğanın içinde yaşıyorduk ama baraj kapımıza dayandı. Fındık bahçemizden uzaklaşmak bizi üzüyor. Şimdi şehirlerdeki apartmanlarda yaşayacağız” diyor.
Necmi Kaya (65) evini en kısa sürede terk etmek zorunda kalanlardan. Kaya, “Babamdan kalma 100 yıllık ahşap binada yaşıyorum. Buradan ayrılmak bize hüzün veriyor” diyor.
Tarlalarına üzülüyor
75 yaşındaki Cemil Kavazoğlu, Cuma Mahallesi’nde doğduğunu ve en çok fındık tarlalarından vazgeçmek zorunda kaldıkları için üzüldüklerini söylüyor. 80 dönümlük tarlasının sular altında kalacağını belirten Kavazoğlu, ev ve tarlasının kamulaştırma bedeliyle çocuklarına birer daire aldığını anlatıyor.
Bir diğer belde sakini Sadık Canlı ise, “Kamulaştırmayla toprağa bağımlı yaşayan köylüleri şehirlerde yaşamak zorunda bıraktılar aslında. Fındık tarlalarını ekerek doğayla iç içe yaşayanlar gittikleri yerlerde apartman dairelerinde yaşayacak” diyor
Mezarların çoğu taşınıyor
Belde ve 3 köyde yaşayanlar evleriyle birlikte yakınlarına ait mezarlıkları da boşaltıyor. Cuma Mahallesi’ndeki mezarların çoğu Kocaeli ve Karasu’ya taşınmış. Beldedeki 25 sınıflı ilköğretim okulunda da yeni eğitim yılı hiç başlamamış. Öğrenciler taşımalı eğitimle başka okullara götürülüyor.
Artık rafting yapılamayacak
Marmara Bölgesi’nin tek rafting parkuru olan Melen Nehri, barajla birlikte bu özelliğini yitirecek. Düzce’nin turizmine büyük katkı sağlayan ve her yıl binlerce kişinin rafting yaptığı nehirdeki işletme sahiplerinden Necdet Balaban, “Melen’den Çoruh Nehri’ne kadar Karadeniz kıyısında rafting alanı yok. Özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde yaşayanlar Melen’i tercih ediyordu. Barajla birlikte bu spor yapılamayacak. Biz de kendimize başka spor alanlarında işler kuracağız” dedi.
TOKİ’den toplu konut
Ortaköy Belde Belediye Başkanı Cemal Angın, bölgede yaşayanlar için TOKİ tarafından Caferiye mahallesinde toplu konut yapılacağını kaydetti. Bölgeye 1973 yılından beri baraj yapılmasının planlandığını söyleyen Angın, “Bölge 110 metre kotuna kadar sular altında kalacak. TOKİ konut yapacak ama tebligatlar beklenenden çabuk geldi. Vatandaşlar zaten Karasu ve Kocaali’den evlerini almıştı. İstimlak bedeliyle İstanbul’dan bile ev alanlar var. Vatandaşlar fındık tarlasını son ana kadar bırakmak istemiyor. Son ana kadar toprağına yakın olmak istiyor. Sanırım 1 yıla kadar bölgemizde kimse kalmaz” diye konuştu.
Öte yandan köylülere gönderilen tebligatlarda, “Son aylarda ülkemizde yaşanan kuraklık nedeniyle İstanbul iline acil içme ve kullanma suyunun temin edilebilmesi için Melen Barajı inşaatının hızlı tamamlanması hedeflenmiştir. Kaya malzemesinin alınması için dinamit patlatılacaktır. Can ve mal güvenliğinin sağlanması için Cuma Mahallesi’nde ikamet edenlerin acilen tahliye edilmesi gerekmektedir” ifadeleri yer aldı.
