Ilısu Barajı yapıldığı zaman, 400 km. uzunluğunda bir alanda her şey sulara gömülecek. On binlerce yıllık tarih, doğa, dini ve kültürel miras sular altında kalırken, yüzlerce canlı türü yok olacak ve insanlar göç etmek zorunda kalacak. Bu olumsuz tablodan aynı zamanda Irak’ın güneyinde yaşayan ve yaşamları tamamen Dicle sularına bağlı olan “su bedevileri” de etkilenecek. 2012 yılında Hasankeyf’te “Dicle bildirisi” okuyan ve BM Çevre Programı direktörü Achim Steiner’e seslenen Dicle havzası insanları “Bizler, Mezopotamya’nın insanlarıyız. Bizler, Türkiye’de Hasankeyf’in ve Irak’ın sazlıklarının insanlarıyız. Dicle Nehri sayesinde bütünleştik ve birleştik” demişlerdi. Dicle Nehri’nin korunması için farklı ülkelerden bir araya gelenler Irak Sazlıkları’nın Dünya Mirası Listesi’ne alınmasına yönelik ikinci aşamaya ulaşmış durumda. Dicle ve Irak Sazlıklarını Yaşatma Kampanyası üyeleri Irak Sazlıklar’nın Dünya Mirası Komitesi’ince aday olarak kabul edilmesi üzerine 5 Ocak 2014 tarihinde bir basın açıklaması yaptı. Biz de kendilerine bu uzun soluklu mücadelede başarılar diliyoruz. Hasankeyf hepimizin ortak tarihi ve geleceğidir.
Irak Sazlıkları, Dünya Mirasına doğru ikinci adım!
Çarşamba, 5 Şubat 2014, Bağdat, Irak
Uluslararası “Dicle ve Irak Sazlıklarını Yaşatma Koalisyonu”, 1972 Dünya Mirası Konvansiyonu’ndan yola çıkarak Irak Sazlıkları’nın Dünya Mirası Komitesi’nce aday olarak kabul edilmesini sağlayan ulusal Irak takımını tebrik eder. Irak Çevre Bakanlığı, adaylık dosyasını UNESCO’nun özel bürosuna teslim ettiğini açıklamıştır. Bu dosyayı hazırlamak uzun erimli, karmaşık ve teknik bir prosedür olup, son hedefe – Irak Sazlıkları’nın Dünya Mirası Listesi’ne alınması- doğru temel adımdır. 2012’de Irak, Türkiye, İran ve Avrupa orijinli STK’ların Fırat ve Dicle nehirleri üzerindeki Ilısu gibi yıkıcı barajlara karşı kurduğu “Dicle ve Irak Sazlıklarını Yaşatma Koalisyonu”, bu başarıda payı olan herkese ve bilhassa Irak Çevre Bakanlığı’na teşekkür eder.
Bu adaylık ikinci adım olup, Irak Sazlıklarını Dünya Mirası Listesi’ne dahil etme sürecini desteklemek üzere gereken bilgiyi oluşturmayı amaçlar. Dünya Mirası Konvansiyonu’nun 2011 Planlama Rehberine göre bir sonraki adım Danışma Konseyi’nin dosyayı değerlendirmesi olacaktır. Konvansiyonun sekreteryalığını yürüten UNESCO Dünya Mirası Merkezi, dosyayı değerlendirme sürecinin ilk aşaması olarak inceleyecek; Planlama Rehberi kriterlerine göre dosyayı değerlendirilmek üzere Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) ve Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) adında iki danışma konseyine yollayacak; ve sonrasında nihai karar için Dünya Mirası Komitesi’ne gönderecektir. Son komite Irak Sazlıkları’nın Dünya Mirası Listesi’ne eklenip eklenemeyeceğine karar verme hakkına sahiptir.
Kampanyamız bu başarının, son hedefe varana kadar büyük bir dikkat ve sürekli bir izleme gerektirdiğini vurgular; ve 2014 Haziranı’nda Dünya Mirası Komitesi ile görüşmeyi dilerken bu süreçte ortaya çıkabilecek zorluklarla baş edebilmek için UNESCO ve özel bürosundan gereken yardımı, teknik desteği ve gerekli görüldüğünde izlemeyi ve ek bilgi verilmesini talep eder.
Güney Irak (Mezopotamya) sazlıkları 2003 yılından bu yana doğa ve kültür mirası özelliği ile geçici listede yer almaktadır. Bunun nedeni buranın Orta Doğu’daki en büyük sulak alan olması dolayısıyla sıradışı bir değer olması ve beş bin yıldan fazla tarihe sahip bambaşka bir uygarlık olan Sazlık Arapları’a ev sahipliği yapmasıdır.
Mart 2012’de Dicle ve Irak Sazlıklarını Yaşatma Koalisyonu, Dünya Mirası Komitesi’ne Ilısu Barajı’nın Mezopotamya’daki potansiyel dünya mirası sitlerine etkilerini değerlendirmeleri ve kıyıdaş ülkelere Türkiye’de Hasankeyf ve Irak’ın güneyinde sazlıklar gibi dünya mirası potansiyeline sahip yerlere zarar verecek faaliyetlerden kaçınmaları için bir imza kampanyası başlattı.
Kampanyamız bu dönüm noktasında Irak’ı destekler ve Irak Çevre Bakanlığı’na Irak Sazlıkları’nı korumadaki yapıcı çabalarını sürdürmesi için çağrıda bulunur. Kampanya, Orta Sazlıklar’ın doğa rezervi olarak kabul edilmesinin ve dosyanın tamamlanmasının geçen senenin önemli başarısı olduğunu kabul eder. Kampanya ayrıca yerel toplulukları ve STK’ları Irak’taki çevrenin korunması çabalarına dahil olmaya davet eder.
Dicle ve Irak Sazlıklarını Yaşatma Kampanyası üyeleri
Sivil Kalkınma Merkezi – İran
Sivil Kalkınma Organizasyonu – Irak Kürt Bölgesi Hükümeti
Hasankeyfii Yaşatma Girişimi – Türkiye
Irak Sivil Toplum Dayanışma Girişimi – Iraq+ International
Iraklı İnsanların Dicle’yi Koruma Kampanyası – Irak
Tammuz Organizasyonu – Irak
Un Ponte Per – İtalya
Corner House – Birleşmiş Krallık
Counter Current – Almanya
Environmental Defender Law Center – ABD
Daha fazla bilgi için iletişim:
Johanna L.Rivera: [email protected]
Deicle’yi Koruma Kampanyası
Ismaeel Dawood: +39 3772748668
Irak Sivil Toplum Dayanışma Girişimi (ICSSI)
Ercan Ayboga: +491637577847
[email protected]
Hasankeyfi Yaşatma Girişimi
Bizi ziyaret edin
http://www.iraqicivilsociety.org/campaigns/save-the-tigris-and-iraqi-marshes-campaign
