Kaynak: Vatan, 16 Aralık 2011
RİZE İdare Mahkemesi, Güneysu İlçesi’nde yapımı planlanan Alicik ve Tepe hidroelektrik santral projeleri için dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı’nca verilen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporlarını iptal etti.
Güneysu İlçesi’ndeki Gürgen Deresi üzerinde yapımı planlanan 9 megavat kurulu gücündeki Alicik Regülatörü ve HES Projesi ile 13 megavat kurulu gücündeki Tepe Regülatörü ve HES projesi için dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı ’ÇED olumlu’ raporu verdi. Yöre halkı, kararın iptali istemiyle 2 yıl önce Rize İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
Mahkeme, bilirkişi raporlarına dayanarak iki ayrı HES projesi için verilen ’ÇED olumlu’ raporlarını iptal etti. Mahkeme iptal kararlarında, bakanlığın verdiği ‘ÇED olumlu’ raporlarında hata ve eksiklikler olduğuna, raporlarının gerçekçi olmadığına ve gelişigüzel hazırlandığına, bölgede yapımı planlanan HES projelerinin doğal yaşam alanları ile çevreye geri dönüşümü imkansız zararlar vereceğine vurgu yaptı. Mahkeme ayrıca her iki HES projesi için verdiği iptal kararlarında bakanlıkça verilen ’ÇED olumlu’ raporlarında hukuka, kamu yararına ve mevzuata uyarlılık görülmediğine de işaret etti.
“TUTARSIZLIKLARLA DOLUYDU”
Güneysu Çevre Platformu Sözcüsü Ceyhun Kalender, bu projelerdeki gerçeğin artık görülmesi gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Her iki projeyle ilgili bilirkişi inceleme raporlarında ÇED raporlarının tutarsızlıklarla dolu olduğu, bölgenin gerçekleriyle uyuşmadığı ve hiçbir inceleme yapılmadan masa başında hazırlandığı görüldü. Mahkeme kararlarında da yer alan bu raporlarda ayrıca, projelerin başta canlı yaşamına, ekosisteme, yayla turizmine ve bölge ekonomisine çok önemli zararlar verebileceği de belirtilmişti. Dere yatağına bırakılması taahhüt edilen can suyunun başta alabalık ve diğer canlı türlerinin yaşaması için yetersiz olduğu, bazı canlı türlerinde aşırı artış bazılarında ise tamamen yok olma tehlikesi olduğu vurgulanmıştı. Öyle ki firma yetkilisi, regülatörlerin girişini dahi inceleme heyetine gösterememişti. Hafriyat döküm alanı ve yapılacak yan yollar tamamen unutulmuştu. Bölgenin heyelan riski taşıması, yapılacak yolların orman tahribatına sebep olması, santral inşaatının yerleşim yerlerine yakın olması, patlatılacak dinamitlerin içme sularını kurutacağı gibi ifadeler inceleme raporlarında yer alan diğer ayrıntılardan bir kaçıydı. Yöredeki vatandaşların çoğunluğunun istemediği bu santrallerin iptal edilmesi, bölgenin kaderinin değişmesi anlamına gelmektedir.”
GİRESUN’DAKİ İTİRAZ’A DA RET KARARI
Bu arada Giresun’un Keşap İlçesi’ne bağlı Büyükdere Çayı üzerinde kurulması planlanan Büyükdere Regülatörü ve HES Projesi için, Giresun Valiliği’nin verdiği ÇED raporunun gerekli olmadığı kararına karşı Ordu İdare Mahkemesi’nde açılan davada verilen ‘yürütmenin durdurulması’ kararına Giresun Valiliği ile HES firmasının itirazı, Ordu Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.
DEKAP’ın gönüllü avukatı Remzi Kazmaz, “Demek ki burada bağımsız yargı ve yasaları, mevzuatı ve hukukun üstünlüğü ilkesini gözeterek doğru kararlar veriyor. Bu kararla asıl yanlışlığın başka yerlerde, bu projeleri geliştirip bizlere dayatanlarda olduğu bir kez daha ortaya konulmuş oldu. Karadeniz’deki bu eşsiz ekosistem üzerinde HES kurulmasına hangi mantık hangi vicdan ve hangi yasa izin verebilir ki? Bizler her zaman bağımsız yargının verdiği kararlara sahip çıkarak hukukun üstünlüğüne inandık ve inanmaya da devam edeceğiz. Bundan hiç kimsenin kuşkusu olmasın” dedi.